OLAP (Xử lý phân tích trực tuyến) là gì?

Xử lý phân tích trực tuyến (OLAP) giúp các tổ chức xử lý và hưởng lợi từ lượng thông tin kỹ thuật số ngày càng tăng. Sau đây là một số lợi ích của OLAP.

Đưa ra quyết định nhanh hơn

Các doanh nghiệp sử dụng OLAP để đưa ra các quyết định nhanh chóng và chính xác nhằm duy trì khả năng cạnh tranh trong một nền kinh tế tốc độ nhanh. Thực hiện truy vấn phân tích trên nhiều cơ sở dữ liệu quan hệ mất nhiều thời gian vì hệ thống máy tính tìm kiếm qua nhiều bảng dữ liệu. Mặt khác, các hệ thống OLAP tính toán trước và tích hợp dữ liệu để các chuyên viên phân tích kinh doanh có thể lập báo cáo nhanh hơn khi cần thiết.

Hỗ trợ người dùng không chuyên

Các hệ thống OLAP giúp việc phân tích dữ liệu phức tạp trở nên dễ dàng hơn cho những người dùng doanh nghiệp không chuyên. Người dùng doanh nghiệp có thể thực hiện các phép toán phân tích phức tạp và lập báo cáo thay vì học cách vận hành cơ sở dữ liệu.

Chế độ xem dữ liệu tích hợp

OLAP cung cấp một nền tảng thống nhất cho tiếp thị, tài chính, sản xuất và các bộ phận kinh doanh khác. Các nhà quản lý và người ra quyết định có thể nhìn thấy bức tranh toàn cảnh và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Họ có thể thực hiện phân tích tình huống giả định, cho thấy tác động của các quyết định được đưa ra bởi một bộ phận đối với các hoạt động khác của doanh nghiệp.

OLAP hoạt động như thế nào? 

Một hệ thống xử lý phân tích trực tuyến (OLAP) hoạt động bằng cách thu thập, tổ chức, tổng hợp và phân tích dữ liệu theo các bước sau: 

1. Máy chủ OLAP thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn dữ liệu, bao gồm cơ sở dữ liệu quan hệ và kho dữ liệu.
2. Sau đó, các công cụ trích xuất, chuyển đổi và tải (ETL) làm sạch, tổng hợp, tính toán trước và lưu trữ dữ liệu trong một khối OLAP theo số lượng chiều được chỉ định.
3. Các chuyên viên phân tích kinh doanh sử dụng công cụ OLAP để truy vấn và lập báo cáo từ dữ liệu đa chiều trong khối OLAP.

OLAP sử dụng ngôn ngữ truy vấn đa chiều (MDX) để truy vấn khối OLAP. MDX là một truy vấn, tương tự như SQL, cung cấp một tập các hướng dẫn để thao tác cơ sở dữ liệu.

Lập mô hình dữ liệu là việc biểu diễn dữ liệu trong kho dữ liệu hoặc cơ sở dữ liệu xử lý phân tích trực tuyến (OLAP). Lập mô hình dữ liệu đóng vai trò rất quan trọng đối với xử lý phân tích trực tuyến quan hệ (ROLAP) vì nó phân tích dữ liệu trực tiếp từ cơ sở dữ liệu quan hệ. Nó lưu trữ dữ liệu đa chiều như một lược đồ ngôi sao hoặc bông tuyết. 

Lược đồ ngôi sao

Lược đồ ngôi sao bao gồm một bảng dữ kiện và nhiều bảng thứ nguyên. Bảng dữ kiện là một bảng dữ liệu chứa các trị số liên quan đến quy trình kinh doanh và bảng thứ nguyên chứa các giá trị mô tả mỗi thuộc tính trong bảng dữ kiện. Bảng dữ kiện đề cập đến các bảng thứ nguyên với khóa ngoại, chúng là mã định danh duy nhất tương quan với thông tin tương ứng trong bảng thứ nguyên. 

Trong lược đồ ngôi sao, một bảng dữ kiện liên kết với một số bảng thứ nguyên khiến cho mô hình dữ liệu trông giống một ngôi sao. Sau đây là một ví dụ về một bảng dữ kiện doanh số sản phẩm: 

• ID sản phẩm
• ID vị trí
• Salesperson ID (ID nhân viên bán hàng)
• Doanh số bán hàng

ID sản phẩm báo cho hệ thống cơ sở dữ liệu truy xuất thông tin từ bảng thứ nguyên của sản phẩm, có thể trông như sau:

• ID sản phẩm
• Tên sản phẩm
• Loại sản phẩm
• Chi phí sản phẩm

Tương tự, ID vị trí chỉ đến một bảng thứ nguyên vị trí, có thể bao gồm thông tin sau:

• ID vị trí
• Quốc gia
• Thành phố

Bảng nhân viên bán hàng có thể trông như sau:

• Salesperson ID (ID nhân viên bán hàng)
• Tên
• Họ
• Thư điện tử

Lược đồ bông tuyết

Lược đồ bông tuyết là bản mở rộng của lược đồ ngôi sao. Một số bảng thứ nguyên có thể dẫn đến một hoặc nhiều bảng thứ nguyên phụ. Điều này tạo ra một hình dạng giống như bông tuyết khi các bảng thứ nguyên được kết hợp với nhau. 

Ví dụ: bảng thứ nguyên sản phẩm có thể chứa các trường sau:

• ID sản phẩm
• Tên sản phẩm
• ID loại sản phẩm
• Chi phí sản phẩm

ID loại sản phẩm kết nối với bảng thứ nguyên khác như được minh họa trong ví dụ sau:

• ID loại sản phẩm
• Tên loại
• Phiên bản
• Biến thể 

Khai thác dữ liệu 

Khai thác dữ liệu là công nghệ phân tích xử lý khối lượng lớn dữ liệu lịch sử để tìm ra các mẫu và thông tin chuyên sâu. Các chuyên viên phân tích kinh doanh sử dụng những công cụ khai thác dữ liệu để khám phá các mối quan hệ trong dữ liệu, đồng thời đưa ra dự đoán chính xác về xu hướng trong tương lai.

OLAP và khai thác dữ liệu

Xử lý phân tích trực tuyến (OLAP) là một công nghệ phân tích cơ sở dữ liệu liên quan đến việc truy vấn, trích xuất và nghiên cứu dữ liệu tóm tắt. Mặt khác, khai thác dữ liệu liên quan đến việc đi sâu vào tìm hiểu thông tin chưa được xử lý. Ví dụ, các nhà tiếp thị có thể sử dụng những công cụ khai thác dữ liệu để phân tích hành vi của người dùng từ lịch sử truy cập trang web của họ. Sau đó, họ có thể sử dụng phần mềm OLAP để kiểm tra các hành vi từ nhiều góc độ khác nhau, chẳng hạn như thời lượng, thiết bị, quốc gia, ngôn ngữ và loại trình duyệt. 

OLTP

Xử lý giao dịch trực tuyến (OLTP) là một công nghệ dữ liệu lưu trữ thông tin một cách nhanh chóng và đáng tin cậy trong một cơ sở dữ liệu. Các kỹ sư dữ liệu sử dụng những công cụ OLTP để lưu trữ dữ liệu giao dịch, chẳng hạn như báo cáo tài chính, gói đăng ký dịch vụ và phản hồi của khách hàng, trong cơ sở dữ liệu quan hệ. Các hệ thống OLTP liên quan đến việc tạo, cập nhật và xóa bản ghi trong bảng quan hệ. 

OLAP và OLTP

OLTP rất phù hợp để xử lý và lưu trữ nhiều luồng giao dịch trong cơ sở dữ liệu. Tuy nhiên, nó không thể thực hiện các truy vấn phức tạp từ cơ sở dữ liệu. Do đó, các chuyên viên phân tích kinh doanh sử dụng một hệ thống OLAP để phân tích dữ liệu đa chiều. Ví dụ, các nhà khoa học dữ liệu kết nối cơ sở dữ liệu OLTP với một khối OLAP dựa trên nền tảng đám mây để thực hiện các truy vấn dữ liệu lịch sử thiên về điện toán.