API (Giao diện lập trình ứng dụng) là gì?

Kiến trúc API thường được giải thích dưới dạng máy chủ và máy khách. Ứng dụng gửi yêu cầu được gọi là máy khách, còn ứng dụng gửi phản hồi được gọi là máy chủ. Như vậy, trong ví dụ về thời tiết, cơ sở dữ liệu của cơ quan thời tiết là máy chủ còn ứng dụng di động là máy khách. 

API hoạt động theo 4 cách khác nhau, tùy vào thời điểm và lý do chúng được tạo ra.

API SOAP 

Các API này sử dụng Giao thức truy cập đối tượng đơn giản. Máy chủ và máy khách trao đổi thông đệp bằng XML. Đây là loại API kém linh hoạt được dùng phổ biến trước đây.

API RPC

Những API này được gọi là Lệnh gọi thủ tục từ xa. Máy khách hoàn thành một hàm (hoặc thủ tục) trên máy chủ còn máy chủ gửi kết quả về cho máy khách.

API Websocket

API Websocket là một bản phát triển API web hiện đại khác sử dụng các đối tượng JSON để chuyển dữ liệu. API WebSocket hỗ trợ hoạt động giao tiếp hai chiều giữa ứng dụng máy khách và máy chủ. Máy chủ có thể gửi thông điệp gọi lại cho các máy khách được kết nối, điều này khiến loại API này hiệu quả hơn API REST.

API REST

Đây là loại API phổ biến và linh hoạt nhất trên web hiện nay. Máy khách gửi yêu cầu đến máy chủ dưới dạng dữ liệu. Máy chủ dùng dữ liệu đầu vào từ máy khách này để bắt đầu các hàm nội bộ và trả lại dữ liệu đầu ra cho máy khách. Hãy cùng xem xét API REST chi tiết hơn ở bên dưới.

API Web hoặc API Dịch vụ web là một giao diện xử lý ứng dụng giữa máy chủ web và trình duyệt web. Mọi dịch vụ web đều là API nhưng không phải tất cả API đều là dịch vụ web. API REST là một loại API Web đặc biệt sử dụng phong cách kiến trúc tiêu chuẩn được giải thích ở trên.

Việc tồn tại các thuật ngữ khác nhau xoay quanh API - như API Java hoặc API dịch vụ - là do về mặt lịch sử, API được tạo ra trước mạng lưới toàn cầu. Các API web hiện đại là API REST và các thuật ngữ này có thể được dùng thay thế cho nhau.

API REST mang lại 4 lợi ích chính:

1. Tích hợp 

API được sử dụng để tích hợp ứng dụng mới với hệ thống phần mềm hiện tại. Điều này làm tăng tốc độ phát triển vì không cần phải viết lại từng chức năng từ đầu. Bạn có thể sử dụng API để tận dụng mã hiện có.

2. Đổi mới 

Rất nhiều lĩnh vực có thể thay đổi khi một ứng dụng mới ra mắt. Doanh nghiệp cần khẩn trương phản ứng và hỗ trợ việc triển khai nhanh chóng các dịch vụ đổi mới. Họ có thể thực hiện việc này bằng cách thực hiện các thay đổi ở cấp độ API mà không cần phải viết lại toàn bộ mã.

3. Mở rộng

API mang lại cơ hội độc đáo cho các doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu khách hàng của họ trên những nền tảng khác nhau. Ví dụ: API bản đồ cho phép tích hợp thông tin bản đồ qua các trang web, nền tảng Android, iOS, v.v. Mọi doanh nghiệp đều có thể cung cấp quyền truy cập tương tự vào cơ sở dữ liệu nội bộ của họ bằng API miễn phí hoặc trả phí.

4. Dễ duy trì

API đóng vai trò là cổng giữa hai hệ thống. Mỗi hệ thống đều phải thực hiện các thay đổi nội bộ để API không bị tác động. Bằng cách này, mọi sự thay đổi về mã trong tương lai do một bên thực hiện sẽ không tác động đến bên còn lại.

Điểm cuối API là điểm tiếp xúc cuối cùng trong hệ thống giao tiếp của API. Những điểm cuối này bao gồm URL máy chủ, dịch vụ và những địa điểm kỹ thuật số cụ thể khác, từ đây thông tin được gửi đi và tiếp nhận giữa các hệ thống. Điểm cuối API rất quan trọng đối với doanh nghiệp vì 2 lý do chính: 

1. Bảo mật

Điểm cuối API khiến hệ thống dễ bị tấn công. Việc giám sát API để ngăn tình trạng lạm dụng là rất quan trọng.

2. Hiệu năng

Điểm cuối API, nhất là những điểm cuối có lưu lượng truy cập cao, có thể gây ra tình trạng nghẽn mạng và ảnh hưởng đến hiệu năng hệ thống.

Việc xây dựng một API mà các nhà phát triển khác sẽ tin tưởng và muốn sử dụng đòi hỏi phải thẩm định kỹ lưỡng và nhiều công sức. Sau đây là 5 bước cần thực hiện để thiết kế API chất lượng cao:

1. Lên kế hoạch cho API 

Thông số kỹ thuật của API, ví dụ như OpenAPI, cung cấp bản thiết kế cho API của bạn. Bạn nên dự liệu trước các tình huống sử dụng khác nhau và đảm bảo rằng API tuân thủ các tiêu chuẩn phát triển API hiện hành.

2. Xây dựng API

 Các nhà thiết kế API dựng nguyên mẫu cho API bằng mã nguyên mẫu. Sau khi đã kiểm thử nguyên mẫu, nhà phát triển có thể tùy chỉnh nguyên mẫu này theo thông số kỹ thuật nội bộ.

3. Kiểm thử API  

Kiểm thử API tương tự như kiểm thử phần mềm và phải được thực hiện để ngăn lỗi và khiếm khuyết. Công cụ kiểm thử API có thể được sử dụng để thử nghiệm khả năng chống đỡ các cuộc tấn công mạng của API.

4. Lập tài liệu cho API  

Mặc dù không cần giải thích gì về API, tài liệu về API đóng vai trò là hướng dẫn để nâng cao tính khả dụng. Các API được lập tài liệu đầy đủ, cung cấp các chức năng và trường hợp sử dụng đa dạng thường phổ biến hơn trong kiến trúc hướng đến dịch vụ.

5. Đưa API ra thị trường 

Tương tự như thị trường bán lẻ trực tuyến Amazon, nhà phát triển có thể mua bán các API khác trên sàn giao dịch API. Bạn có thể niêm yết API để kiếm tiền từ nó.

Viết tài liệu API hoàn thiện là một phần của quy trình quản lý API. Có thể tự động tạo tài liệu API bằng các công cụ hoặc viết thủ công. Một số phương pháp tốt nhất bao gồm:

• Viết nội dung giải thích bằng tiếng Anh đơn giản, dễ đọc. Tài liệu do các công cụ tạo ra có thể dài dòng và cần được chỉnh sửa.
• Dùng mã mẫu để giải thích chức năng.
• Duy trì tính chính xác và cập nhật của tài liệu.
• Viết theo phong cách dành cho người mới bắt đầu
• Đề cập đến mọi vấn đề mà API có thể giải quyết cho người dùng.

Có thể tìm API web mới trên các sàn giao dịch API và thư mục API. Sàn giao dịch API là những nền tảng mở, nơi bất kỳ ai cũng có thể niêm yết API để bán. Thư mục API là những kho lưu trữ được kiểm soát do chủ sở hữu thư mục quản lý. Các chuyên gia thiết kế API có thể đánh giá và kiểm thử API mới trước khi bổ sung API này vào thư mục của họ.  

Một số trang web API phổ biến bao gồm:

• Rapid API – Sàn giao dịch API lớn nhất trên toàn cầu với hơn 10.000 API công khai và 1 triệu nhà phát triển hoạt động trên trang web. RapidAPI cho phép người dùng trực tiếp kiểm thử API trên nền tảng trước khi quyết định mua.
• Public APIs – Nền tảng này nhóm các API từ xa lại thành 40 danh mục đặc thù, giúp bạn dễ dàng duyệt xem và tìm đúng API để đáp ứng nhu cầu của mình.
• APIForThat và APIList – Cả hai đều là các trang web niêm yết hơn 500 API web, cùng với thông tin chuyên sâu về cách sử dụng chúng.    

GraphQL là ngôn ngữ truy vấn được phát triển riêng cho API. GraphQL ưu tiên việc chỉ cung cấp cho máy khách đúng dữ liệu được yêu cầu. Nó được thiết kế để khiến các API trở nên nhanh chóng, linh hoạt và thân thiện với nhà phát triển. Là giải pháp thay thế cho REST, GraphQL cung cấp khả năng truy vấn nhiều cơ sở dữ liệu, vi dịch vụ và các API với một điểm cuối GraphQL đơn lẻ cho các nhà phát triển front-end. Các tổ chức chọn xây dựng API bằng GraphQL vì ngôn ngữ này giúp họ phát triển ứng dụng nhanh hơn. Đọc thêm về GraphQL tại đây.

AWS AppSync là một dịch vụ được quản lý toàn phần giúp dễ dàng phát triển API GraphQL bằng cách xử lý phần việc nặng nhọc của việc kết nối an toàn với các nguồn dữ liệu như AWS DynamoDB, AWS Lambda, v.v. AWS AppSync có thể phân phối các bản cập nhật dữ liệu thời gian thực qua Websocket cho hàng triệu máy khách. Đối với các ứng dụng di động và web, AppSync cũng cung cấp khả năng truy cập dữ liệu cục bộ khi thiết bị ngoại tuyến. Sau khi triển khai, AWS AppSync tự động tăng và giảm quy mô công cụ thực thi API GraphQL để đáp ứng khối lượng yêu cầu API.